KA TAAN DING THILHOIHLOU, KA TANG DING THILHOIH
“All Scripture is God-breathed and is useful for teaching, rebuking, correcting and training in righteousness” 2 Timothy 3:16
Ka neulai in ka nu’n hutlou hon nesak zel a, kal khat sung khawng mui-nam himhim hon nesak kei hi. Hutlou nek in mehlim tampi hon ngawl sak di ahi chih katheih man in utlou sasa in ka nu kalauh ziakin kana ne zel hi. Ka nu’n mui-nam I nek leh hut te si lou uh ahi achihziak in ka duhlouhman hilou in, ka damtheihna a dia hoihlou ka gil sung a om hut te a sih vek theih nading un ka duh mahmah mehlim mui-nam leh kamlam(nektheih) te kana ngawl sek hi. Naupang duhgawl mahmah kana hih ziak in a nuam liai kei hi hutlou nek!
Neulai ka chih chiang in salam a kum tawmlai chihna ahithei a, khalam a naupan lai genna leng ahi thei. Ka gen ut pen tak ahihleh khalam toh kisai ahi.
Ka tuailai pih te aw, khalam pichinna manoh a I pailai un, Pathian in ei a om thilhoihlou te paikhe nuam hi chih thei ni. Hon hih siangthou ding in Pathian in I hinkhua uah naktak in panla nuam hi. Ka neulai a ka nu’n hutlou hon neksak bang in, Toupa’n Pathian thu hon nesak(theisak) nuam hi. Hutlou nek in muinam leh nektheih chituamtuam te hon ngawlh sak mah bang in Pathian thu in leng I thilchin hoihlou nek leh dawn te hon ngawl sak ding hi. Hutlou ka nek a neklouh ding kichite ka nek thouthou leh ka hutlou nek man a phat tuam louh mah bang in, Pathian thu ka sim a, hihlouh di kichite ka hih teitei leh ka sim man a omkei hi.
Hut lou kanek peuhmah chiang in ka taan ding bang hiam om chih kathei hi, huchimahbang in Pathian deihlam a hing dia ikipiak chiang in bang hiam taan di om ngei di ahi chih I thei dia, huaite taan ngam a, huai apat vualzawlna, kipahna, damna leh lungkimna muding in ginna toh mansa in om ni.
A langkhat lam ah, damna deihluat ziakin muinam, mehkan leh thil siangthou lou te ngawl zezen mahle, a poimoh pen hutlou ne tuan keileng, gilsung ah damna hon tun tuan kei ding hi. Huchi mahbang in nek leh dawn, tep leh muan ah kideek zou tak a om napi in Pathian thu ngaihsak tuan kei leng khalam pichinna a om ngeilouh ding ban ah, khalam kipahna leh lungmuanna leng a om thei kei ding hi.
Pathian thu hi thil hih thei tak ahi a, khovel ah mi tampite hinna ana heilamdang ta hi. Tuni in leng nang leh kei hinkhua kheng danglam zou ding in thilhihtheihna hiai Pathian thu ah kiningching tak in a omlai hi.Ka hinna khek lamdang tu Pathian thu ahi a, huaiziak in, hinna kheng lamdang zoulou itna thu zaw Pathian thu hiding in ka ginglah deuh hi. [2 Timothy 3:16]
“Kum 10 val paita in ka hinna Pathian khut ah kana pekhe ta a, ka kipat tung in thil tampi ka tawpsan dia hoihte taan ngamlou in, ka hihdia kilawmlou thilte nangawn kava hih kha hi. Hun hong paizel a, kei mi genhak pa, Pathian in hon taisan mailou in, nidang a ka duh ngoihngoih thilte taan ngam ding in hatna hon pia hi. Ka taan tam zoh khop leh ka kipahna a lian semsem a, huai te’n ka taan zoh nailouh thilte apat katan ding kipahna te hon mukhol sak uhi.”
Saturday, April 24, 2010
KA TAAN DING THILHOIHLOU, KA TANG DING THILHOIH
Posted by David P Neihguk at 3:42 AM 0 comments
Friday, April 16, 2010
3 Things
Thil Thum (Three things)
“Fight the good fight of the faith. Take hold of the eternal life to which you were called when you made your good confession in the presence of many witnesses.” 1 Timothy 6:12
“Ginna kidouna hoih sual inla, khantawn hinna tuh len chinten in; huai tang dinga sap na hi hi; theihpih tamtakte mitmuhin gupna hoih tuh na gumta hi.” 1 Timothi 6:12
Tulai khovel a mi tengteng deih leh ngaihsang ahihleh theihna ahi. Theihna a manpha a, mi khenkhat theihna hau deuh himhim (Solomon) om mahleh a tam zaw ten sum leh pai, neih leh lam, tha leh zung tampi petmah seng kawm a akingah theihna ahi. Theihna neih bangmah a siatna a om kei a, himahleh theihna in hon tut theih thil hoih leh thil hoih lou te theih masak a hoih gige hi.
Theihna in thupina, thuneihna leh kipahna hon tun thei a, theihna mah in lungkim louhna, hazatna leh ki thupisakna chihte hon tun thei hi. Tuhun a khovel pilna leh siamna, khanglui hun lai a sabet-ngabet a pilna leh siamna, Inn na leh lou nasep, siamgat-khauphan a pilna leh siamna, thugen leh zaideih awih a vualtungtuanna, hiaite tengteng kibang hetkei mah le uh theihna in a gahsuah thilte ahivek uhi.
Theihna I hau semem a buainang a tam deuhdeuh hi. Thil tam I thei lua a gen ding leh gen louh ding pentak I thei zou kei phial hi. Theihna I nei tawm a, khanvual phalou kisakna toh kingaisia in khatveivei mikingai neu taktakte mah I bang khanglang uhi. Na hauh mahmah leh na hat mahmah hun a itna toh kuamah houpih noplouh leh mite nuaisiah tagah, meithai, khutdoh leh dai kilkal a mite na nek sik leh tang na piak chiang in mi kingaineu nahi pan hi.
Bang lou teng thei in, theihlouh di teng thei zezen mahle thil thum tellou in a bukim kei hi. Hiai thil thum te a banban in I en suk di.
1.Na Pathian thei in
Gingtu khenkhat ten’ Pathian hihna diktak a theih louhman un a poimoh lou pi ki siamlouh tangsak in Pathian mai ah maingal lou tak in a om dendan nak uhi. Pathian mai a mohna te thupha puak pen hoih mahmah mahleh, thumna nei zoulou leh Biak Inn kai ut lou zen a kingaihsiatluat a hoih kei hi. A ziak ahih leh Jesu Kris in “mi diktatte sam dia hongpai kahi kei, mikhialte sam dia hongpai ka hizaw” Matthew 9:13b achi hi. Bang chizah teng in sual in hoihkei mahle itna tawplou Agape itna toh hon it gige Pathian ahihziak in eimah chinglou leh hatlou ikisakna te Pathian toh hon kigamla saktu ahihlouh a Pathian toh hon kinaisak tu ahih zawk ding ahi.
“Sanna hiam, thukna hiam, thilsiam dangte himhim hiamin leng, i Toupa Kris Jesua om Pathian itna akipan, honkhen theikei ding chih diktakin ka thei ngala.” Romans 8:39
Pathian hih na diktak theile Ama deihdan thilte I thei dia, niteng hinkhua a thupukna I lak zel na uah thil vom leh thil kang I theih tel mah bang in thil hoih leh hoih lou chiangtak in I thei tel ding uhi. Pathian hihna diktak theihna ding in Laisiangthou (Bible) mah simtam ngai hi.
2.Mahni ki theihchet na - Nang leh nang kithei chian in.
Mi tengteng in salam leh khalam ah hatna leh hatlouhna I nei chiat uhi. Mahni ki theihtel theihna ding in I hatna leh hatlouhna lam chiangtak a theih kul hi. I hatna lam te a hatzaw sem dia panlak a, I hatlouhna lam te ah zong lungkia lou a hatsem dia panlak ding ahi.
Etsakna ding in, Zu ne mi a ding in khalam hih hatlou tu Zu ahi. Huaiziak in, huchibang mi ading in Zu toh kisai himhim, lawm leh vual leh zu inn chihte toh kinai a a om louh ama ading in ahoih pen hi. Huchimahbang in laizial tep mi ading in le. Thum mi in leng thumna a hatsem dia kal a suan ding ahi.
Michih in I hatna leh hatlouhna te theih khiak teitei ding ahi.
3. Na melma thei in
Kuapeuh in bangchi hiamhiam in melma I nei chiat ding uhi. Gingtu khat I hihna ah melma lianpi dou ding I nei gige uh hi hunteng in. Mahni hatlouhna kitheichian lou in melma a dou thei kei ding hi, a melma theilou ahihman in. Bible in “Mi chih amau utnaa pimang leh hipa a om un, khemna a tuak uh ahi jaw hi.” Jakob (James) 1:14. Michih in khemna chituamtuam I tuak maithei, himahleh huai khemna (melma) te I theih leh I tuah hunhun a zou di sa a na om thei gingtute ihi uhi (Joseph leh Daniel hinkhua).
Ka thil tuahsa te apat in khemna thakhat a hong om phut chih ka thei vang mahmah hi, hun tamzaw ah khemna ka tuahte kei mihing utna a pimang a ka omchiang in ahi. Khemna ah ina puk mun mahmah ahimaithei, ahi a, huai khemna pen ana theihsawm lou leh ana chiamteh kha lou le ihi maithei. Tuni apan in khemna I tuahte chiamteh in I lungsim ah panmun ina bawl dia, I tuah nawn hunhun in huai khemnate Pathian hatna toh nuai chimit ni. Kristian Zogam tuailai te aw, Takheh chi in!!
Posted by David P Neihguk at 10:36 AM 0 comments
Friday, April 9, 2010
Justice
Lamka as a multi-ethnic town is a fact no body doubt about it.Based on this reasoning, having one particular dialect for AIR link-language may sound unfair, agreed. But it may as well be acknowledged that, the multi-ethnic Lamka town would not have existed without the daring spirits of Zenhang Valte and Phung Kho Thang who were the first settlers. Consequently, for those who think with a neutral and rational mind, the logic behind the choice of a dialect for the first ever AIR in town is justified. Its not about Paite, Thadou, Hmar, bla, bla, bla..... its not about politics neither! Its the outcome of decades long and thorough researched decision, which deserves respect if not cheers!
Posted by David P Neihguk at 2:00 PM 0 comments
Ki pumpiak zohna in khalam khanna hon tun
“Be awake! Stand strong in what you believe. Show that you are men. Be strong.” 1 Corinthians 16:13
“Kiveng unla, ginna ah ding kip unla, kihihhang unla, hat takin om un.” 1 Korinth-te 16:16
Zomi laigelhsiam Eugene H Chin Za Hau in mangkang ham a kigelh “The Purpose Driven Life” lekhabu a lehkhiak “Thiltup in a pii hinkhua” ka simkhak apat hoih kasa lua a, kuapeuh in simthei chiat le hoih mahmah ding in ka gingta hi. Hiai lekhabu Zokam a akilehkhiak ma tham in mangkang ham in kana sim khinta a, himahleh Zokam mahmah a ka sim leh thiltampi hon theihbeh sak hi chih kana musuah hi.
Pek 348 a sah hiai lekhabu manphatak gelh tu Pastor Rick Warren ahihleh Lake Forest, California a Saddleback Church kichi saptuam minthang mahmah phut khetu ahi. Aman hiai laibu ah dotna poimoh tak“Bang hih dia hiai khovel a om ka hia?” chih leh Pathian in mihingte bang hih dia hon bawl ahia chihte aban aban in chiangtak in gelh hi. Huai te ahihleh - “Pathian hih kipak tu dia bawl a om I hi (Biakna leh Phatna)”, “Pathian’ innsung mite hidia bawl I hi (Kipolhkhawmna-Fellowship)”, “Jesu Khrist bang a nungta dia bawl I hi (Christ Like)”, “Pathian’ nasem dia bawl a om I hi (Ministry)”, “Tup khat nei dia bawl I hi (Mission)”.
Bible chang tampitak pansan a kigelh atung a thute, hoihtak leh lungsim kihong tak a Bible en kawm a sim te ading in hinkhua zatdan kheklamdang thei lekhabu ahi. Hiai lekhabu nasim chiang in, a kigelh leh kigenkha Bible chang te taisan lou in na Bible ngeingei apan sim teitei in, huchi hileh Bible chang ten’ bang ahia a gen nop chih nathei chiang ding hi. Hiai lekhabu Zokam ham a kigelh ka kiang ah khat a om a, a lunglut ten chiklaipeuh in nahon khel thei di uh.
Lekhabu thu toh kisai hiai zah hiphot henla. I thupi uh kipumpiak leh khalam khanna thu saulou in kikum laile chi ihi.
Mihing khat hingal a thil khat beek a kipumpiak na neilou mi tuh mi hehpih huai ahi. A kim a kiang a thil omdan leh thil piadan in amah thuneih khum ahih ziak in. Na hinkhua a na omdan ding leh thil na ngaih poimoh ding te nang mah in na ngaihsut keileh midang te’n hon thuzoh ding ua, hang san mahmah leh hih hoih mahmah nakisaklai in mi nung zui maimai na hikha ding hi.
Kipumpiakna mulmal neilou mihing, a bah baih a, haksatna a tuah zek chiang in lungkia in a tawpsan jel hi. Huchibang miten’ Krismas chiang kia in kikhop nuam a sa maimah uhi!
Khalam khanna I chihleng kipiakzohna toh pan kom ana ngai dan ahi. Huchilou in zaw khawlmun tung man lou in lungkia in i nungkik kha ding hi. Biakinn ah Pastor te, saptuam upate leh Sunday Skul heutute’n thum dan, Bible sim dan hon hilh hilh mah le uh, a kituah pih kipumpiakna hon sinsak kei uh leh a bukim louh ban ah a hi ding bangtak in a phatuam kei ding hi. Aihleh, Kipiakzohna bang chidan a kisinsak theih ahia leh?
Kris a kipiakzohna kisinsak dan hoihpen tuh midang te a dia et ton tak hidia hin ahi. Hiai chiindan Jesu Kris chiindan ahi. Midang te hichibangin om uh hen i chihleh ei mah hinkhua apat a muh theih di ua i om masak ding ahi. Etsakna ding in, zu dawn a hoihlouh dan mi khat ka hilh ut leh, a thu kia hilou a kei mahmah inleng zu bang ziak a dawn lou kahia chih ka theihsak ding ahi. Huchimah bang in laizial tep leh muamtheih-guihtheih thil tuamtuam te leng.
Mimal a kipumpiakna a omlouh chiang in i tun ding tan i tung zou kei nak hi.
Khovel a milian leh minthang te i et leh, amaute a pil pen, a siam pen, a thei pen leh a hausa pen te ahi pahpah khol kei uhi. Thil khat a hih khempeuh ua mi kipezou te ahi uh. Zomi khangthak te aw, thil i hih khempeuh uah, kipezoutak in hih ni. Lasak i siam leh hoihtak in zum lou hial in sa ni, thugen i siam leh gen ni, laigelh i siam leh gelh ni, music i siam leh Pathian a din kipezou tak in tum ni. Pathian in mi kipezou ahi a zong, naki man hia?
NB: Hiai a tung a thu kigelh khenkhat te Purpose Driven Connection devotional apat laksawn ahi.
Posted by David P Neihguk at 12:45 PM 0 comments
Tuesday, April 6, 2010
Letter
Dear Hmar Brothers,
Lamka is your land, Lamka is our land, Lamka is my land-my forefather's land. Let this be clear, and let us respect our great grandfathers who came to this abandoned and mosquito infected place called LAMKA many many years ago when no one else chose to live.
Let us not grieve their departed soul, who could not live today to see their generations prosper in this beautiful land Lamka.
We can hate and fight one another, till our blood runs dry but some day, today or tomorrow we have to come together and learn to love one another despite our shortcomings because we are one and our destinies cannot be isolated no matter how hard we try.
This moment, this precious moment, let us come and sit together and talk the things which we once did behind closed doors, let us stop this damn cold lingual war, let us be courage enough to disagree, let us stop being PAPER LIONS, instead let us negotiate and come to mutual agreement.
In everything we do, let us be very careful not to hurt each others sentiments. Let us not act out of envy or jealousy. Let us correct one another rather than condemn one another.
On this Centenary year of our cherished Gospel. Let us give righteousness its right place. And let our people get what they deserve.
Think twice, dear brothers.
With Love
dvzomi
Posted by David P Neihguk at 9:16 AM 0 comments
Saturday, April 3, 2010
Toupa aw
******Hiai la ka tangthu ahi. Nidang in Pathian apan taimang kana sawm a, ka ut teng leh nop kasak teng ka hih khit nung in, kipak mahmah di kakisak leh lungkhamna in ka dim a maban ding ka ngaihtuah chiang in mialna ngen, kinepna mongmong omlou hi. Himahleh, Pathian tapa Jesu Khrist toh kizopna hoihtak ka neihni apan ka nopsak te, ka deih te, ka zaknop te tengteng hong kikhek vek a, hiai tengteng lak ah Pathian phatna lasak nuam kasa mahmah hi. La kasiam louh hang in, ka lunglut mahmah a, lasak kia hilou la gelh leh lakaih bawl lam ah leng ka lunglut hi. Music lam le ka siam lokei a, Guiter kei a di khop ka tumthei sam hi. Tunai zek in Keyboard zil kana kipan a ka hong siampah leng ka lamen. Ka lunglut na lam a hon kithuahpih di Lasak lunglut mi kop pih hon pia in chih Pathian kiang a ka thumna ahi.
Hiai la "Toupa aw" chih ka lagelh tengteng lak a hoih kasak penpen ahi. A thu kia hilou in, a kaih mahmah leng hoih lua kasa. Pathian in damna hon piak leh khat vei tei Pathian phatna la nalh taktak te studio hoihtak a record bawl a khahkhiak ka tup leh ngim ahi. Toupa thupha********
Toupa Aw
Khemna ka douzou lou, khelhna in hon tuam jel.
Toupa aw, hon huhin, na khut hat in (Aw hon huh in)
Mial nasep na leh sual khemna te pan
Suahtakna hon pia'n Toupa
Kong thum hi Pa aw, zahngaihna deih in
Kon bel hi kulhpi muanhuai (Aw Nang na hi)
Lung nopna tak toh zohna la kasa
Toupa min thang den ta hen
Haksatna ka tuah chian, ginlelh na’n hon bawm e!
Toupa aw, hon hilh in, ka thei siamlou (Na lung gel te)
Mahleh kei thu sang, Nang thu hizaw hen
Chi thei din ginna hon pia'n
Nopsakna ka tuah chian, kipahna’n ka dim hi!
Toupa aw, kon phat hi, ka lungdam lua (Halleluiah)
Na gam a dia ka sep theih sunsun te
Toupa hon vualzawl sak in
Copyright David Neihguk
Posted by David P Neihguk at 2:38 PM 0 comments
Friday, April 2, 2010
Pathian lemgel
Pathian in lemgel a nei hi sangam
Amah muang te dia a chiam van gam
Lutna lampi hi hamsiatsa i gam
Toupa toh kiton khawm ni
Na lungkham chian Toupa sam in
Na thanem chian Toupa bel in
Na dah luat chian Toupa kiang thum lechin
Lung nopna a hon pia ding
Na dah luat chian.
Na tup leh ngim te na muh louh hun chiang
Na it leh ngaih ten hon taisan hun chiang
Lamet na himhim na neih louh hun chiang
Toupa ah kilam en in
Copyright David Neihguk
Posted by David P Neihguk at 4:03 PM 0 comments
Thursday, April 1, 2010
Ziltawpni hoih 2
Ziltawpni Hoih 2
Tulai sihna in I lak uah vai a hawm nak mahmah hi. Hun sawt pai nailou February 19 in unaupa Sangpu Langel in hon na beisan a, tunai chik March 29 in Unaupa Joyson in hon na beisan nawn hi. Sih hun zaw mihingte khut hilou Pathian kia khut a om ahi chih hon ngaihtuah sak mahmah.
Mite gen nop louh leh khenkhat te a dia mullit huai leh zak nop huai lou tuh sihna ahi. Pawlkhat te ading in sihna melma lian pen leng hithei hi. Sihna toh kisai in mihingte seh nih in khentheih hi. A khatna ah, sihna lau pawl. Hichibang miten’ sih sang in hing vui a om tel nuam zaw ding un um phial ing!! A nihna ah, hiai toh kilehbulh geih in, sihna lau hetlou pawl a omnawn hi. Hiai pawlte si dia ki pekhe ngam zen a laulou te ahi uh.
A bulbal tak in sutle, sihna mawk lauhlouh chih omthei ding in ka gingta kei hi. Bang chidan a mi khenkhat sihna lau het lou a omthei uh hiam I chih leh thugin khauhtak a neih ziak uh ahi. Hiai thugin in kipiakzawhna tawpkhawk tan a pang ngam din hatna a pia hi. Hichibang thugin omlou pi a sihna mawk lauh lou i hihleh bel lungsim veng chiah lou chihna ahi mai hi. Etsakna din, sihchilh bomb paw te (Suicide bomber) enle, amau te sahkhua ziak hiam ahihkei leh thugin khat ziak a hichibang thil mulkimhuai te mulkimna bei a hih ngam ana hi phiangsan uhi. Sihchilh bomb paw te sinsakna a piak chiang un, sihpih ngam hial di khop a a puaknat di uh thu te hilh in a om uh akichi a mangkang ham in brain wash in a om uh leng akichi. Sihna laulou te’n a ziak a neih mah bang un sihna lau ten leng a sih ut nailouh ziak uh thil khat kia hang hilou in thil tampi hang ahi a chi na laiset ding uhi, dong bang hita zenzen le!
I lungsim ngaihtuahna leh thil khat peuhpeuh a iki piakzawhna ten I om dan, gamtatdan leh khoheidan ah gen a nei tam mahmah uhi. Naupang neu in midang te a enton a, amau hih dandan a thil a hih mah bang in, ginna a naupang mi in gingtu midangte omdan, thumdan, Bible simdan leh Biak Inn kai chiang a thil ken (Bible, Raja! leh adgadg!!) te a enton a, amau om dandan in a om hi. Hiai thilchin hi naupang te leh a kipantung te a ding in thilchiin hoih mahmah ahi. Naupang ahih ziak in.
Himahleh, naupang hong khanglian a midang te hih bangbang mawk hih nawnlou in, ama deih zawng leh ut zawng chih hon nei ta a, ama sia leh pha theihna toh kituak in nouneel tak leh deihtel tak in a hong om hi. Hiai deihtelna toh thil a hih ut te khempeuh ama kipiakzaohna tungtawn a a omdan ensaktu a hong hi uhi.
Laisiangthou thu leh khalam thilte a kipiakzohna a poimoh mahmah a, khalam a piching na Pathian thu a kipiakzawhna kia ah a om hi.
Himahleh tunichiang in, mite’n( a diak in eite’n) thil poimohlou, thil neu chikchik te (Talab nek, Raja Muam, Laizial tep, Zu dawn, leh adgadg) ah nakpi tak in ikipezou ua, ikipiakzawhna uh first class ahi chile I kihal lawmlawm kei ding hi, himahleh a poimoh mahmah thil te (Bible sim, thumna neih, Biak Inn kai, Biak Inn kai chia Bibla tawi, innkuan kikhopna) chih te ah ikipiakzohna uh a chau mahmah hi. Ikipiakzohlouhna uh ak puul dek mah abang zezen hi!! Keile sim tel in.
I Toupa Jesu Kris leng nakpi taka akipiakzoh ziak in sihna tanpha a tuah ding lem asa hi, ei mi nin leh khial hat te sik leh tang a gawtna haksatak thuak kawm a Kros a si dia hong kipumpiakna bangdang ziak hilou in Pathian itna tuibang a luanglet ah nang leh kei ana ikibual sam dia hon deihziak ahi. Hiai thilhihthei itna tuihing a kibual khempeuh ten’ khelh ngaihdamna leh hihsiangthou na a tang uhi. Hiai itna tuihing ah naki bual khata hiam?
Tuni in ki ngaihtuah ni, Jesu Kris a ikipiakzohna uah I chau mahah uhia ahih keileh I hat mahmah uhia? Jesu Kris ah na kipumpiak hia? Amah nang a dia hong kipumpiak eive!
Posted by David P Neihguk at 10:56 PM 0 comments